Hoe weet je als leider waar je mensen meer ruimte voor nodig hebben?

Je komt als leider of manager misschien per ongeluk op dit blogje terecht, of misschien heb je in het boek Maak Ruimte de code gescand omdat je nieuwsgierig was naar de ruimtecheck. Hoe dan ook, bij deze wil ik je laten zien hoe je erachter kunt komen hoe de ruimte die je biedt ervaren wordt en wat er eventueel mist.
Ruimte maken
Maar eerst, wat is Ruimte maken? In het boek Maak Ruimte beschrijf ik het als volgt: Ruimte maken is het mogelijk maken dat jouw mensen hun behoeftes kunnen vervullen. Want als ze veel kunnen vervullen, doen ze dat ook en gaat het lekker lopen.
Als leider van je organisatie heb je een bepaald vervullingsaanbod, is er een bepaalde ruimte, simpelweg door wat jullie taken, structuur en cultuur is. Er is bijvoorbeeld ruimte voor creativiteit, verbinding en bijdragen. Maar misschien mist er iets wezenlijks, iets waardoor mensen zich toch niet helemaal 100% voelen en het niet helemaal lekker loopt. Maar wat?
Ruimtecheck
Je kunt dan je mensen bevragen, of dialoogsessies houden. Of je doet een snelle en simpele online ruimtecheck. Dat is een simpele vragenlijst die mensen anoniem bevraagt op hoe ze de ruimte ervaren voor het vervullen van hun behoefte aan:
- zelfexpressie
- creativiteit
- autonomie
- leren
- initiatief
- en nog een rij wezenlijke behoeftes.
Er ontstaat een mooi beeld uit van welke ruimte de mensen ervaren binnen jouw afdeling of organistatie. Het geeft inzicht in welke behoeftes makkelijk vervulde kunnen worden en welke minder. Een bevriend statisticus vertelde me dat de vragenlijst goed in elkaar zit en zeker nuttig is om beschrijvend te gebruiken en een gesprek mee aan te zwengelen. Yeah.
Een voorbeeld, voor de lezers van Maak Ruimte wellicht met herkenbare namen:

ihomer is een softwaremaker zonder managers of andere leiders, waar iedere medewerker ‘deelnemer’ is, een vorm van mede-eigenaar en leider en medewerker ineen. Meer dan twintig mensen vulden daar de ruimtecheck in.
De Nieuwe Winkel (DNW) is officieel het beste groenterestaurant van Nederland, zeer innovatief. Elf mensen (bijna allemaal) vulden de ruimtecheck in.
Zowel ihomer als DNW presteren uitstekend binnen hun eigen domeinen.
De benchmark is een veertigtal mensen die allemaal ergens een baan hebben, los van elkaar, en daar ‘tevreden’ zijn.
Wat mij opvalt:
- Zowel ihomer en DNW scoren op bijna alle behoeftes boven de benchmark groep. Mensen die daar werken ervaren meer ruimte voor hun initiatief, leren kritiek mogen geven, creativiteit, autonomie, betekenis, verbinding, zelfexpressie, erkenning en groei dan mensen uit de benchmark groep. Niet voor niks dat zij zo goed presteren!
- Het vragen om hulp wordt overal gelijk ervaren.
- Mensen ervaren bij iHomer het meeste autonomie én het minste ordening. Niet gek, er zijn daar geen managers of andere leidinggevenden, dat zijn ze zelf.
- De ordening wordt het hoogst ervaren bij DNW. ook weer niet vreemd, daar moet iedere dag voor tientallen mensen geweldig eten op tafel staan.
Je kunt je voorstellen dat er plekken zijn waar de ervaren ruimte voor bijvoorbeeld leren of zelfexpressie erg laag is, lager dan de benchmark. En dat dat een negatieve invloed heeft op de mensen die daar werken. Goed om achter te komen als dat zo zou zijn, want dan kun je er iets aan doen. En je zou dus met een ruimtecheck zomaar kunnen ontdekken waar je ruimte voor te maken hebt.
Wat je eraan hebt? Als mensen ineens wél hun behoefte kunnen vervullen, dan gaan ze dat doen door het gedrag dat erbij hoort te doen. En dat zou nét het gedrag kunnen zijn waardoor dingen wel lekker gaan lopen…
Neem contact met me op als je meer wilt weten.